Ayıplı Mal Nedir?
6052 Sayılı Kanun’un onanması sonrası yürürlükten kalkmış olsa da 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu’nun 4. maddesine göre ayıplı mal, şu şekilde tanımlanmıştır:
Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafindan bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanim amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir. 4077 sayılı mevzuatın tamamına erişmek için buraya tıklayınız. Ayrıca 6502 sayılı mevzuata, içeriğimizin sonundaki bağlantıdan PDF formatında ulaşabilirsiniz.
Ayıp Çeşitleri Nelerdir?
- Maddi Ayıp: Malın fiziki yapısında bulunan ve kullanım amacını kısıtlayan veya ortadan kaldıran ayıp çeşididir. Malın; yırtık, kırık ve lekeli olması durumları maddi ayıp için örnek verilebilir.
- Hukuki Ayıp: Satış konusu maldan alıcının yararlanmasını azaltan veya engelleyen, özel veya kamu hukuku kaynaklı eksiklilerdir. Kullanımı yasak olan bir malın, kullanımının serbest olduğu söylenilerek satılması durumu örnek olarak gösterilebilir.
- Ekonomik Ayıp: Maldan beklenilen verimin alınamaması, malın ge. İfa edilmesi, satılan malın montajının satıcı tarafından yanlış yapılması veya hiç yapılmaması ve satıcının malı satarken verdiği talimatların eksik veya yanlış olması nedeniyle montajın gerçekleşememesidir.
Ayıplı Mal Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Satın alınan mal ayıplı çıktığında, tüketici tarafından, teslim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ihbar edilmesi gerekmektedir. Bir de gizli ayıp konusu vardır ki, kullanım süresinde ortaya çıkan gizli ayıp 2 yıla kadar ihbar edilebilir.
Ayıplı Mal Tüketici Seçimlik Hakları Nelerdir?
- Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
- Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
- Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
- İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,
- seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.
Ayıplı Mal Kaç Gün İçinde İade Edilir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu gereğince, alıcıların teslimat tarihinden itibaren 14 gün içinde cayma haklarını kullanarak herhangi bir sebep göstermeden ve kargo ücreti ödemeden ürünleri iade etme hakları vardır.
Ayıplı Mal Davası Kime Karşı Açılır?
Ayıp mal davasının kime karşı açıldığını anlatabilmek için bir örnek üzerinden gidelim. Örneğin ayıplı mal bir araç olsun. Bu durumda, ayıplı araç davası ayıplı aracın alındığı kişiye karşı açılan bir davadır. Aslında ikinci el satışlarda ayıplı araç davasında araç gerçek kişiden ya da oto galeriden alınmış ise bu durumda dava gerçek kişiye ya da oto galeri sahibi kişiye karşı açılacaktır.
Ayıplı Mal Dilekçe Örneği Nasıl Yazılır?
Ayıplı mal ile ilgili tüm ayrıntılar, gerekçeleriyle somut olaya uygun olmak kaydıyla dilekçede belirtilmelidir. Aşağıdaki dilekçede örnek bir senaryo görebilirsiniz. Kişisel bilgilerinize ve yaşadıklarınıza göre ilgili değişiklikleri yapınız. Ayrıca, bir avukattan da yardım almanızın mahkeme süresince işinizi oldukça kolaylaştıracağını belirtmekte fayda var.
Ayıplı Mal İadesi Dilekçe Örneği
....... KAYMAKAMLIĞI
....... TÜKETİCİ SORUNLARI İLÇE HAKEM HEYETİ BAŞKANLIĞINA
ŞİKAYET EDEN : Ad Soyad (T.C. Kimlik No: ...)
ADRES :
CEP TEL NO :
ŞİKAYET EDİLEN :
ADRES :
ŞİKAYET KONUSU : Ayıplı mal bedelinin ödenmesi isteminden ibarettir.
SATIN ALINAN MAL:
FATURA TARİHİ :
FATURA/FİŞ NO :
MAL BEDELİ :
AÇIKLAMALAR:
1. .../.../.... tarihinde .......... adlı firmadan cep telefonu satın aldım.
2. Satın aldıktan sonra ses kalitesinin giderek düştüğünü gözlemledim ve bu durumu firmaya bildirdim.
3. .../.../.... tarihinde firmanın elemanlarınca yapılan bakım neticesinde ses kalitesi düzelmiş fakat bu durum süreklilik arz etmemiştir. Tarafımca yeniden firmaya bilgi verilmiş ancak bu dilekçenin verildiği tarihe kadar firma tarafından herhangi bir girişimde bulunulmamıştır.
4. Seçimlik haklardan, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme hakkının kullanılması için işbu şikayetin yapılması zorunluluğu hasıl olmuştur.
HUKUKİ NEDENLER: 6502 S. K. m. 8, 9, 10, 11, 12.
HUKUKİ DELİLLER: Ürün faturası, tanık beyanları, ürün görseli ve her türlü yasal delil.
SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıkladığım nedenlerle, .../.../.... tarihinde yapılan sözleşmenin iptaline karar verilmesi hususunda, gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ederim. .../.../....
İmza
Ad Soyad
Ayıplı Mal Konusuna İlişkin Faydalı Olabilecek Kaynaklar: