Belirli süreli iş sözleşmeleri normal hukuki bir iş tanımı yapılarak ve başlangıç bitiş tarihleri de sözleşme yapılırken belirli olan iş sözleşmeleridir. Bir işveren ve bir işgören arasında tanımlı bir işin belirli bir süre yapılması için düzenlenir ve iki tarafı da bağlayıcı hükümleri vardır. Süresi tamamlandıktan sonra iş ilişkisi normal şartlarda sona erer fakat bazı belirli süreli iş sözleşmelerinde sonradan tekrar sözleşme yapılma zahmeti çıkmaması açısından her iki taraftan biri fesih etmez ise belirli bir süre daha sözleşme ile devam edileceği gibi maddeler yazılarak bitiş süresinde karşılıklı uzlaşma ile uzama imkanı açık bırakılabilmektedir.
Bu hukuki olarak yoruma açık bir statü kazandırmaktadır, belirli süreli iş sözleşmesi aslında belirli bir süre sonra sona eren bir işveren işgören ilişkisi tanımlar ve belirli süreli iş sözleşmesinde belirsizliğe giden bir tarih yorumu bırakılması hukuken bir açık noktadır.
Belirli süreli iş sözleşmeleri işin tanımını işin süresini görevi ve maddi haklar detaylarını içermek zorundadır, bitiş süresi bulunmayan belirli süreli iş sözleşmeleri hukuken belirsiz süreli iş sözleşmeleri olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca tüm hukuken sakıncalı maddeler hükümsüz kabul edilmektedir. Bu sebeple belirli süreli iş sözleşmeleri işin tanımını , görevi, maddi hakları ve sözleşme süresini açık ve anlaşılır biçimde belirtmek zorundadır. Ayrıca normal belirsiz süreli iş sözleşmeleri yani kadrolu çalışma gibi tüm iş sözleşmesi konularını içerebilmektedir. Tek önemli kriter TTK ve İş Kanunu hükümleri ve yasalara aykırılık içermemesidir. İşgören aleyhine yasalar ile çelişen tüm kabuller mahkemelerde hükümsüz olarak değerlendirilir.
Bu sebeple belirli süreli iş sözleşmeleri içerisinde ek bir madde ile belirli süreli iş sözleşmesinin belirtilen iş veya projenin bitmemesi , karşılıklı uzlaşmanın sürmesi ve belirli süreli iş sözleşmesinin aynı veya enflasyon vb zammı yapılarak belirli bir süre daha uzatılabileceği imza altına alınabilir. Bu iki tarafa da hem hukuki bir güvence ve esneklik sağlayacaktır. Yine sözleşme içerisinde bu belirli süreli iş sözleşmesi kapsamındaki işin uzaması halinde sözleşmeye ek bir protokol ile sözleşmenin belirli bir süre daha devam edeceği , sözleşme şartlarının aynı olacağı düzenlemesi yapılabilir. Bu belirli süreli iş sözleşmesinin takviminin değişeceği fakat aynı şartlar ile yine aynı belirli işin belirli süreli iş sözleşmesi ile yapılmasını hukukileştirecektir.
Bu şekilde maddeler içeren sözleşmelerde yeni bir protokol eklenerek uygun ifadeler ile belirli süreli iş sözleşmesine konu olan projenin uzaması sebebi ile aynı şartlar ile belirli süreli olarak yine sözleşme şartlarının geçerli olduğu imza altına alınabilir.
Yinede karşılıklı olarak beyaz kağıda maddeler halinde yazılan bu sözleşmelerin böyle ek protokoller ile vb uzatılıyor olması mahkemelerde değişik yorumlara konu olabildiği için tüm çalışan ve işverenlere tavsiyemiz Belirli Süreli İş Sözleşmelerini düzgün metinler olarak hakkaniyetli biçimde düzenleyerek imza altına almaları ve çalışmanın birlikte sürdürülmesi düşünüldüğünde yeni bir sözleşme imzalanarak muhafaza edilmesi herkes için en doğru yöntemdir. Böylece zam ve mesai gibi değişiklikler de yeniden imza altına alınmış olmaktadır.
Normal şartlar altında belirli süreli iş sözleşmelerinin fesih edilmesine gerek yoktur, zaten tanımından da anlaşılacağı gibi belirli süreli iş sözleşmeleri belirli bir zaman içerisindeki işveren ve işgören ilişkisini tanımlayan ve hukukileştiren sözleşmelerdir, süresi dolduğunda karşılıklı sorumluluklar sona erer. Sözleşme süresi uzun olan sözleşmelerde çalışanın tüm sosyal güvenlik hakları vardır , kıdem tazminatları ve yıllık izin kazanımları sağlanmalıdır.
Bu sebeple belirli süreli iş sözleşmeleri 360 günden genellikle kısa olarak yapılmakta ve süre bitiminde işbirliği sürecekse yeni sözleşme yapılarak devam edilmektedir.
Sosyal Güvenlik Mevzuatı açısından ard arda belirli süreli iş sözleşmeleri ile aynı şirket bünyesinde çalışmaya devam eden çalışanlar sürekli çalışanlar ile eş haklara sahiptir. Örneğin belirli süreli sözleşmeler ile 355 gün den 3 defa sözleşme yaparak 700 gün çalışmış olan çalışanın kıdem tazminatı hakkı ve yıllık izin hakkı vardır. Belirli süreli iş sözleşmeleri ile parça parça çalışılıyor gözükülmesi çalışanın haklarında bir kayıp yapmaz. Yalnızca belirli süreli iş sözleşmelerinin bitimi belirli olduğu için ihbar süreci ve ihbar tazminatı sözleşmede yer almıyorsa ödenmez.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi uzlaşmalı ve çekişmeli olarak iki biçimde olabilir. Yani çalışan ve işveren karşılıklı uzlaşma ile sözleşmeyi sonlandırabilir, sözleşmeyi fesih ettiklerini ve maddi hakların eksiksiz ödendiğini imza altına alarak vedalaşmaları makuldür. Uzlaşma olmaması bir tarafın fesih etmesi anlamına gelmektedir, hukuk tek taraflı fesihlerde bir gerekçe arar, gerekçe doğru ise haklı fesih olarak yorumlanır, gerekçe yersiz yetersiz ise haksız fesih olarak yorumlanır ve karşı tarafın maddi hak iddaası doğabilir.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi sözleşmenin süresinden önce bitirilmesi halinde yapılması gerekebilen bir bildirimdir. Burada çalışanın kusuru sebebi ile sözleşmenin fesih edilmesi veya işverenin kusuru sebebi ile çalışanın fesih bildirimi yapması gerekebilmektedir. Fesih bildirimi karşı tarafın tebliğ edildiğini imzalaması ile hukuki bir anlam kazanır. Yani fesih bildirimi normal olarak işverene veya çalışana yazılı olarak yapılabilir ve imzalaması halinde fesih bildirimi yapılmış kabul edilir. Fesih bildirimi bir sebeple karşı taraf tarafından imzalanmazsa bildirim yapılmamış yani fesih teblig edilmemiş olur. Karşı tarafa bildirim tebliğ edilemezse ikamet adresine noterden teblig edilmesinden başka bir çare yoktur.
Örneğin bildirim yapmaksızın işe devam etmeyen bir çalışan belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışıyorsa Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi şahsen yapılamadığı için sonradan hukuki sürtüşme yaşamamak adına ilgili koddan SGK çıkışı yapıldıktan sonra Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi noterlik makamından yapılarak belirli süreli iş sözleşmesinin fesih işlemi tamamlanabilir. Aksi taktirde hukuki açıdan işveren sıkıntı yaşayabilir.
Aynı şekilde çalışan işverenin maaş vb ödemesi yapmaması veya herhangi bir haksızlığa uğraması sonucunda işten ayrılıyorsa Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi yapması gereklidir, bunu yine noterlikten yaparak işyerine belirli süreli iş sözleşmesini fesih ettiğini bildirmelidir. Bu şekilde hukuki hakları korunmuş olabilecektir.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi yapılmadan ve haklı bir gerekçe ile fesih edilmemişse karşı tarafın yani işveren veya çalışanın hakları ortaya çıkacaktır. En basiti işverenin sözleşme ile tanımlanan işin yapılmaması sonucunda mahduriyet iddası , çalışanın da çalışma hakkının sunulmaması sebebi ile gelir kaybı iddaası hukukidir ve problem yaratabilmektedir. Bu sebeplerle Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi konusunda özenli davranmanız menfaatinize olacaktır.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi aşağıdaki örnekteki gibi düzenlenebilir, sizler ile çalışan ve işveren tarafı için birer örnek dilekçe paylaşıyor olacağız. Çalışan maaşının ödenmemesi ve SGK düşük maaş bildirilmesi sebebi ile fesih yaparken , Diğer örneğimizde işveren çalışanın işe sürekli geç geliyor olması ve bildirim yapmadan işe gelmemesi sebebi ile fesih yaptığını bildirmektedir. Belirttiğimiz gibi fesih bildirimi şahsen yapılıp imza alınamıyorsa noterlikten ikamete veya işyerine tebliğ edilmesi hukukilik kazandıracaktır ve zorunludur.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi (Çalışanın Fesih İşlemi)
.................. ŞİRKETİ MÜDÜRLÜĞÜNE
KONU : BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH EDİLMESİ
Şirketiniz ile imzalamış olduğum Belirli Süreli İş Sözleşmesi ile ................ / ....................... tarihleri arasında .......................... görevi ile çalışmaktayım. Maaşımın düzenli olarak geç yatırılıyor olması, mesai ücretlerinin ödenmemesi ve SGK bildirimlerinde maaşımın düşük gösteriliyor olması sebebi ile yapmış olduğum uyarılar karşılık bulmadığı için sözleşmeden doğan ve diğer tüm maddi haklarım saklı kalmak üzere Belirli Süreli İş Sözleşmesini Fesih ile sonlandırıyorum.
Bilgilerinize sunarım. Tarih : ......................
İşbu belge 2 kopya olarak çalışan ve şirketi temsilen müdürü tarafından imza edilmiş olup birer kopya iki tarafta saklanacaktır, işbu belge aynı zamanda Belirli Süreli İş Sözleşmesi Feshinin beyanı , bildirimi ve tebliğidir.
ÇALIŞAN : ŞİRKET (MÜDÜR) :
Tarih : Tarih :
İsim Soyisim İsim Soyisim :
İmza Kaşe + İmza :
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Fesih Bildirimi (İşverenin Fesih İşlemi)
BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESİH BİLDİRİMİ
................ Tarihinde imzalamış olduğunuz Belirli Süreli İş Sözleşmesi ile .............. / .................. Tarihleri arasında ............................... görevi ile şirketimizde çalışmaktasınız.
Şirketimizin mesai kuralları sözleşmede yer almasına ve tarafınıza birçok kez iletilmesine rağmen geçtiğimiz aylarda ........ defa ve son takvim ayı içerisinde ......... mesaiye geç gelmiş durumdasınız.
Ayrıca yine son takvim ayında ............ gün işe gelmemiş durumdasınız.
Yukarıda belirttiğimiz durumlar sebebi ile sözleşmeden kaynaklanan ve diğer tüm maddi haklarımız saklı kalmak üzere imzalamış olduğumuz Belirli Süreli İş Sözleşmesini fesih ediyoruz.
Bilgilerinize Sunarız.
Saygılarımızla
İşbu belge 2 kopya olarak çalışan ve şirketi temsilen müdürü tarafından imza edilmiş olup birer kopya iki tarafta saklanacaktır, işbu belge aynı zamanda Belirli Süreli İş Sözleşmesi Feshinin beyanı , bildirimi ve tebliğidir.
ŞİRKET (MÜDÜR) ÇALIŞAN
Tarih : Tarih :
İsim Soyisim : İsim Soyisim :
Kaşe + İmza : İmza :